De Nederlandse bodem leent zich goed voor warmtewinning. Op steeds meer plekken in Nederland worden kassen en bedrijfsgebouwen met aardwarmte verwarmd. Maar aardwarmte (ook bekend als geothermie) komt ook meer en meer in beeld als warmtebron voor woningen en kantoren. Voor het traject tot een werkende installatie is een warmtevraag nodig die gelijk staat aan de warmtebehoefte van minimaal 4.000 woningen.

Aardwarmte kan bijdragen aan een duurzame warmtevoorziening. Maar deze warmtebron is niet overal mogelijk. Wanneer kun je wel of geen aardwarmte toepassen en tegen welke kosten? Om te bepalen of aardwarmte een geschikte warmte-oplossing en een interessante investering is, moet een initiatiefnemer een zorgvuldige afweging maken. Maak gebruik van de Checklist Oriëntatie Aardwarmte:

Checklist

Voordelen van investeren in aardwarmte voor ondernemers die ook aardwarmte willen gebruiken:

Nadelen van investeren in aardwarmte:

Financiën

De hoogte van de investeringen zijn sterk afhankelijk van de samenstelling van de ondergrond, de benodigde bovengrondse installaties en de wensen van de afnemer. De ontwikkeling van een aardwarmte-installatie duurt enkele jaren. De winningsperiode wordt ingeschat op 30 jaar. De businesscase wordt bepaald door de kosten en de hoeveelheid te winnen warmte. Het vermogen van de geothermiebron (en dus het aantal woningen/bedrijven dat je kunt aansluiten) is afhankelijk van de temperatuur in de bodem en de doorlaatbaarheid van de ondergrond. Een voorbeeld: bij een kleine bron van 7 MW gaat het om ongeveer 4.000 woningen, bij een grotere bron van 20 MW om ongeveer 10.000 woningen.

De totale investering voor een doublet bedraagt tussen de 14 en 27 miljoen euro. Deze kosten betreffen het uitvoeren van voorstudies, geologische analyses en modellering, ontwikkel- en ontwerpkosten, vergunningstrajecten, booractiviteiten en bovengrondse investeringen, waaronder de kosten van warmtewisselaars en inrichting van het winningsterrein.

Kosten

De kosten van het onderzoek en de ontwikkeling van een aardwarmteproject komen voor rekening van de aardwarmte-ontwikkelaar. Het bedrijf heeft investeerders nodig om de kosten te dekken en doet hiervoor een beroep op financiële fondsen en bedrijven. Met name voor grote warmtegebruikers, zoals ondernemers in de glastuinbouw, kan het aantrekkelijk zijn om te investeren in een aardwarmteproject. Daarmee wordt een bedrijf zowel afnemer als leverancier.

 

 

 

 

Het grootste deel van de kosten van een aardwarmteproject worden gemaakt tijdens de aanleg (ruim 71%).  De voorbereiding vraagt een flinke investering van circa 19%. De kosten van de slotfase, als de aardwarmte-installatie wordt ontmanteld, zijn gemiddeld 9,6%.

De meeste kosten tijdens de winningsfase komen voor rekening van het beheer en onderhoud (bijna 42%) en de organisatie (bijna 12%). Een kwart van het budget gaat op aan de kosten van de elektriciteit voor de pompen.

Ondersteuningsregelingen

De zoektocht naar aardwarmte kent onzekerheden. Pas na het boren van een put is vast te stellen of er voldoende aardwarmte aanwezig is. Om de risico’s voor ontwikkelaars te beperken, heeft de overheid een garantieregeling ingesteld: de Regeling Nationale EZ-Subsidies voor Aardwarmte (RNES) en de SDE++. Deze regelingen worden uitgevoerd door RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland).

Regeling Nationale EZ-Subsidies voor Aardwarmte (RNES)

Tijdens het opsporen van aardwarmte kan de ontwikkelaar een aanvraag doen voor een vergoeding vanuit de Regeling Nationale EZ subsidies (RNES-vergoeding). Dit is een tegemoetkoming om de eerste risico’s van een aardwarmteproject gedeeltelijk te ondervangen. Als tijdens het testen van de put blijkt dat deze onvoldoende warmte produceert, kan het aardwarmtebedrijf aanspraak op de RNES-vergoeding. De RNES-regeling is een garantieregeling, waarvoor een premie is verschuldigd van 7% van het maximale subsidiebedrag. De regeling keert uit als een boring een tegenvallend resultaat heeft. Lees meer op de site van RVO.

 

Stimulering Duurzame Energie (SDE++)

Aardwarmte is als relatief nieuwe energiebron nog niet concurrerend met de traditionele fossiele bronnen. SDE++ is de subsidie die de productie van duurzame energie stimuleert, zoals die van windenergie, zonne-energie en aardwarmte. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bepaalt in samenwerking met het Planbureau voor de Leefomgeving de totale kostprijs, het zogenaamde basisbedrag. Dit gebeurt aan de hand van de investerings- en exploitatiekosten en een redelijke winstmarge, gedeeld door de hoeveelheid geproduceerde energie. Het correctiebedrag is de marktwaarde van de geleverde energie. Dit is de gemiddelde, werkelijke energieprijs per kWh. De SDE++-bijdrage bedraagt het verschil tussen het basisbedrag en het correctiebedrag, uitgedrukt in euro’s per geproduceerde hoeveelheid energie.
Lees meer op de site van RVO.

Toegang tot een groot netwerk

Brancheorganisatie


Geothermie Nederland is de vereniging voor organisaties die in de geothermie werkzaam zijn of hierbij een belang hebben.

Ontwikkelaars en exploitanten van aardwarmtebronnen zijn aangesloten bij de brancheorganisatie,  maar ook adviesbureaus, ingenieursbedrijven, installateurs en warmtebedrijven en -netbeheerders. Overheden worden aangemoedigd ‘kennispartner’ te worden.

9. Hoe kansrijk is aardwarmte?

Aardwarmte wordt op dit moment nog voornamelijk toegepast in de glastuinbouw in gebieden waar minder mensen wonen. De markt is nog relatief klein. Maar de mogelijkheden voor aardwarmte als duurzame warmtebron voor wijken komen steeds meer in beeld. Dankzij innovaties in de technologie is aardwarmte heel veilig toe te passen en kunnen installaties steeds efficiënter warmte winnen. 

Lees meer
Nieuws

Bezoek de Dag van de Warmtetransitie

Op dinsdag 10 december 2024 brengt Energie Beheer Nederland (EBN) alle laatste kennis, best-practices en inspirerende sprekers bij elkaar op de Dag van de Warmtetransitie […]

Bekijk nieuws
Nieuws

Almere onderzoekt aardwarmte voor duurzame energie

De gemeente Almere, HVC en Vattenfall gaan de komende jaren onderzoeken of de grond onder Almere geschikt is om aardwarmte naar boven te halen. De […]

Bekijk nieuws
Nieuws

Vattenfall zet in op aardwarmte

Vattenfall laat in een recent artikel weten dat aardwarmte een heel belangrijke bron is in de warmtebronnenstrategie van Vattenfall. “Lelystad is onze meest vooruitgeschoven post […]

Bekijk nieuws
Nieuws

Vervolg SCAN-programma moet geologische onzekerheid verder reduceren

Het onderzoeksprogramma SCAN brengt sinds 2019 de ondergrond in kaart met behulp van seismisch onderzoek en onderzoeksboringen. Voor gebieden met een geconcentreerde warmtevraag en een […]

Bekijk nieuws
Verhaal

Veel interesse voor aardwarmteprojecten tijdens de Open Energiedag

Hoe werkt aardwarmte, hoe warm is het opgepompte water en welke techniek is daarvoor nodig? Het zijn enkele vragen van de meer dan 200 bezoekers […]

Bekijk verhaal
Verhaal

Aardwarmtebron op campus TU Delft

Bij Geothermie Delft wordt een aardwarmtebron ontwikkeld voor het verwarmen van de TU Delft-campus en voor het verwarmen van woonwijken in Delft. Tegelijkertijd is het […]

Bekijk verhaal
Bekijk meer verhalen