Het onderzoeksproject Lean naar de mogelijkheden van aardwarmtewinning in Nieuwegein wordt niet voortgezet. Gezien de doorlooptijd van de besluitvormingsprocessen, het ontbreken van een publiek afwegingskader voor een locatiekeuze en krappe tijdsvensters voor het verkrijgen van subsidies, achten de initiatiefnemers van Warmtebron Utrecht het niet haalbaar het project voort te zetten.

“We vinden het ontzettend jammer dat we dit aardwarmteproject in de gebouwde omgeving van Nieuwegein niet tot realisatie kunnen brengen”, zo laat Joris Peijster namens de projectdirectie weten. “Met Lean hebben we ondervonden hoe lastig het voor alle partijen is om een project te realiseren als beleid en regelgeving nog volop in beweging zijn.”

Duidelijkheid

Naast duidelijkheid over zaken als een schadeprotocol doelt Peijster ook op de gemeentelijke kaders voor besluitvorming. Na uitgebreid vooronderzoek bracht Warmtebron Utrecht het college van burgemeester en wethouders van Nieuwegein eind 2020 op de hoogte van de voorkeurslocatie. Vervolgens hoopte het consortium samen met de gemeente de volgende stap in het proces te kunnen zetten.

Volgende stap

“Eind januari schaarde de voltallige gemeenteraad zich unaniem achter de opvatting dat aardwarmtewinning voor verduurzaming van het stadswarmtenet een realistische optie is”, vervolgt Peijster. “Maar om locatievoorstellen te kunnen beoordelen, moet eerst het gemeentelijke afwegingskader worden aangescherpt en vastgesteld.” Inmiddels zijn we ruim een half jaar verder en “de verwachting is nu dat we de uitkomst pas in het eerste of zelfs tweede kwartaal van 2022 tegemoet kunnen zien”, zo vult collega projectdirecteur Remco van Ee aan.

Pas op de plaats

Gezien de deadlines voor de subsidies (HER en SDE+) en de investeringsbeslissingen was duidelijkheid over besluitvorming voor het consortium van groot belang. In maart van dit jaar is samen met het college een planning gemaakt waarin volgens de projectdirecteuren alles nog tijdig zou lukken. Een maand later gaf het college echter al aan dat het overeengekomen tijdspad voor de gemeente onvoldoende tijd en ruimte bood voor verdere gesprekken met de omgeving en de raad.

Gelijk op gaan

Achteraf bezien is onderschat hoeveel tijd zorgvuldige procesvoering bij publieke besluitvorming over dit soort ontwikkelingen vraagt. Van Ee: “Kort samengevat: we zijn er met elkaar niet in geslaagd de horizon binnen de projectorganisatie goed af te stemmen met de bestuurlijke agenda’s. Dat je niet gelijktijdig vertrekt is niet zo erg. Maar om samen ergens aan te kunnen komen, zul je op enig moment in het proces gelijk op moeten gaan. Dat is niet gebeurd.”

Aardwarmte blijft in beeld

Dat Lean als project in Nieuwegein stopt, neemt volgens Peijster niet weg dat aardwarmte in de provincie Utrecht volop in beeld blijft als potentiële duurzame bron. “We zijn nog steeds gemotiveerd om aardwarmteprojecten binnen het opsporingsgebied in de regio Utrecht op te starten. Wij geloven in de kansen van aardwarmte om zowel in Utrecht als in de rest van Nederland een belangrijke bijdrage te leveren aan het verduurzamen van de energievoorziening en zo het behalen van de klimaatdoelstellingen.”

Leergeld

Gelukkig heeft Lean veel waardevolle informatie opgeleverd over de (on)mogelijkheden van aardwarmte in de Utrechtse ondergrond en de ontwikkeling in de gebouwde omgeving. Zowel in het opbouwen als het delen van kennis is veel werk verzet waar op voortgeborduurd kan worden. Zo is de geplande onderzoeksboring voor SCAN ten oosten van de stad Utrecht interessant om de onzekerheid voor projecten in de ondergrond in die regio verder terug te brengen. Peijster: “Binnen de opgebouwde relaties kunnen we er met elkaar voor zorgen dat het leergeld wordt uitgekeerd in vervolgtrajecten.”

Reactie Geothermie Nederland: Hans Bolscher (voorzitter Geothermie Nederland) geeft ook aan dat hij het erg jammer vindt dat dit project nu niet doorgaat. ‘Het geeft maar weer aan hoe belangrijk het is om de wetgeving en alles wat daarbij hoort versneld op orde te krijgen. Er was nu teveel ruimte voor ruis en twijfel en dat heeft zeker niet geholpen.’

 Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel over het project? Neem dan contact op met communicatiemanager Manon Raats via manon.raats@warmtebron.nu.