De urgentie van de energietransitie neemt elke dag verder toe. De CO₂-uitstoot moet in 2030 met 55% verminderd zijn ten opzichte van 1990 en 1,5 miljoen huishoudens moeten aardgasvrij zijn. Dat vraagt om concrete actie. Met het verkrijgen van de SDE++ subsidie zetten TU Delft, Aardyn, Shell Geothermal (Shell) en Energie Beheer Nederland (EBN) een belangrijke volgende stap vooruit in de aanleg van geothermische bron op de campus van TU Delft, onder de naam Geothermie Delft (GTD). Deze bron levert duurzame warmte en wetenschappelijke inzichten op. Een uniek project waarbij onderzoek en bedrijfsleven samenkomen, op een cruciaal moment in de energietransitie.

Ook aan de kant van de afnemers is een belangrijke stap gezet: de vier woningcorporaties DUWO, Vestia, Vidomes en Woonbron, netbeheerder NetVerder, warmteleverancier EQUANS en gemeente Delft hebben met een onlangs genomen besluit binnen een aantal kaders het commitment vastgelegd voor de aanleg van een warmtenet in de wijken Voorhof en Buitenhof. Daarmee kunnen in de eerste fase 5.000 en later mogelijk 15.000 corporatiewoningen worden aangesloten op aardwarmte van GTD. Ook kan het net in de toekomst worden gevoed met andere duurzame warmtebronnen.

Geothermie Delft gaat nieuwe fase in

Het project Geothermie Delft kan met de nieuwe financiële zekerheid van de toegekende SDE++ subsidie een nieuwe fase in. De samenwerkende partijen, TU Delft, Aardyn, Shell en EBN kunnen nu een volgende stap nemen om het geothermieproject op de campus van de TU Delft te realiseren. De planning is dat eind 2022 de eerste geothermieput is geboord. Het project kan vanaf eind 2023 duurzame warmte leveren voor de verwarming van gebouwen op de universiteitscampus en vanaf 2024 aan de Delftse wijken Voorhof en Buitenhof. En dit jaar wordt al gestart met hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek naar geothermie en de toepassing ervan.

Het leveren van aardwarmte aan de campus en de stad is van essentieel belang voor GTD. Het ontwikkelen van het warmtenet hoort daar bij en kan nu dus verder gaan. Om ervoor te zorgen dat het warmtenet naar de woonwijken daadwerkelijk kan worden gebouwd binnen de kaders van het besluit van de woningcorporaties, hebben EQUANS, NetVerder samen met GTD een bijdrage gevraagd uit het Groeifonds van het Rijk, NieuweWarmteNu! Deze bijdrage maakt het dus mogelijk om in 2023 te kunnen starten met de aanleg van het warmtenet, vanaf de bron van GTD naar de woonwijken.

Stephan Brandligt, wethouder gemeente Delft: “De geothermiebron en de aanleg van het warmtenet zijn voor de gemeente twee essentiële stappen op weg naar een aardgasvrije gemeente. Het verheugt mij dat de betrokken partijen zo intensief samenwerken om een duurzame warmtevoorziening voor Delft te realiseren. Met een laatste financiële steun vanuit het Rijk ben ik er van overtuigd dat dit gaat lukken.”

Duurzame warmte voor campus en stad

De combinatie van onderzoek en warmtelevering is bijzonder. Tim van der Hagen, Rector Magnificus en Voorzitter College van Bestuur TU Delft: “GTD is in allerlei opzichten een uniek project. Onze campus maakt straks gebruik van een duurzame warmtebron en in een latere fase geldt dat ook voor woonwijken in Delft. Het is tegelijkertijd een onderzoeks- en onderwijsfaciliteit van nationaal belang. Door de samenwerking tussen onze onderzoekers, bedrijfsleven, overheid en de gemeente Delft doet zich namelijk de unieke kans voor om geothermie wetenschappelijk gezien verder te ontwikkelen, maar ook om de inzichten te gebruiken voor de verdere ontwikkeling van aardwarmte in een complexe stedelijke omgeving. En bovendien door geothermie direct in de praktijk te brengen door de bezoekers en bewoners van de campus en wijken van Delft te voorzien van de duurzame warmte. Daarmee is dit dus ook een belangrijke stap voorwaarts naar een duurzame, CO₂-neutrale campus en stad”.

Diepgaande kennis door wetenschappelijk onderzoek

Het gebruik van aardwarmte is een belangrijke pijler van de energietransitie naar een CO₂-neutrale samenleving. Dankzij de aanleg van de geothermische putten op de TU Delft campus kunnen wetenschappers verder diepgaand onderzoek doen naar de technologie achter geothermie en deze nog duurzamer maken.

Het wetenschappelijk onderzoek wordt gedurende de verschillende fases van het project uitgevoerd. Zo worden in de boorfase gesteentemonsters verzameld, zodat wetenschappers een kijkje kunnen nemen in de Delftse ondergrond. De twee putten worden verder uitgerust met een groot aantal sensoren en er worden meetstations geplaatst aan de oppervlakte. Via de sensoren kunnen de onderzoekers gegevens verzamelen over hoe de putten interacteren met de verschillende gesteentelagen van de aardwarmtebron. In de productiefase gebruiken de wetenschappers deze gegevens om de mogelijkheden van geothermische systemen beter te begrijpen om zo de efficiëntie en de levensduur van toekomstige projecten te verbeteren.

Waardevolle lessen voor toekomstige projecten

Om te zorgen dat we onze klimaatdoelen halen voor 2030, is het cruciaal dat we de ontwikkeling en toepassing van aardwarmte versnellen. De diepgaande kennis die binnen GTD wordt opgedaan, levert waardevolle lessen op over hoe toekomstige geothermische projecten op andere stedelijke locaties optimaal kunnen worden uitgevoerd. Dit project is daarom essentieel om de energietransitie in Nederland te bevorderen.